Verklarende woordenlijst - diergeneeskundige termen met betrekking tot kat en hond

A B C D E F G H I J K L
M N O P Q R S T U V W X Y Z

gebruik de F3 toets (of CTRL-F) om een zoekterm in te typen tip: vaak is een term aanklikbaar en leidt u naar meer gedetailleerde informatie
A A A a
abces	Gezwel.
abortus	Letterlijk: ontijdige geboorte of miskraam. Abortus (arte) provocatus of opzettelijke vruchtafdrijving is de medische term voor het voortijdig afbreken van een zwangerschap door (medisch) ingrijpen.
acetonemie	Slepende melkziekte. Aandoening bij runderen.
adsorbens	Absorberende stof.
adstringens	Samentrekkend geneesmiddel (huid).
agglutinatie	Klontering van rode bloedlichaampjes.
agitatie	Zenuwachtige opwinding.
agonist	Geneesmiddel dat door zijn tegengestelde werking de werking van een ander geneesmiddel bevordert.
Alanine aminotransferase (ALAT/GPT)	De GPT is een enzym dat zeer specifiek is voor de lever. Het komt vrij in het bloed bij beschadiging van levercellen. Lichte verhogingen van de GPT-waarde in het bloed kunnen vóórkomen in het kader van koorts of darmontsteking. Bij een matige tot sterke of een aanhoudende verhoging is dit een aanwijzing voor een leveraandoening. Bij verhoogde waarden van de AF en/of de GPT is het verstandig om in het bloed ook de galzuren te bepalen, als aanvulling op het leveronderzoek.
alkalische fosfatase (AF)	Alkalische fosfatase is een enzym (=eiwit), dat méér wordt geproduceerd bij lever- en botaandoeningen en bij gebruik van bepaalde medicamenten die corticosteroïden bevatten. De meest voorkomende oorzaken voor verhoogde AF-waardes in het bloed: Leveraandoeningen, uitgebreide botaandoeningen en toediening of een te hoge eigen productie van corticosteroïden.
allergie	Ongewenste reactie van het afweerapparaat op lichaamsvreemde stoffen.
alopecie	Haaruitval.
amyloïdose	Algemene term voor een verzameling van ziekten die resulteren in een abnormale afzetting van amyloïde eiwitten door het hele lichaam. Het ontstaat door een ontsteking, waarbij bepaalde chemicaliën worden aangemaakt en in de bloedbaan komen.
analgeticum	Middel ter stilling van pijn zonder bewustzijnsverlies te veroorzaken.
analgetisch	Met betrekking op pijn.
anaphylactische shock	Een (soms levensbedreigende) allergische reactie op een (ent)stof. Behandeling met corticosteroïden wordt in een dergelijk geval geadviseerd.
anafylaxie	Zie anaphylactische shock
anemie	Bloedarmoede.
anesthesie	Gehele proces van volledige narcose: dus van pre-medicatie tot narcose.
anorexia	Toestand waarin geweigerd wordt voedsel tot zich te nemen. Dit kan diverse oorzaken hebben (lichamelijk en geestelijk).
anorganisch fosfaat	Het fosfaatgehalte in het bloed geeft informatie over de ernst van een eventuele nierafwijking. Bij verhoging van het fosfaatgehalte is slechts 15% van het nierweefsel nog functioneel.
antagonist	Een antagonistische stof remt indirect de werking of een specifieke bijwerking van een geneesmiddel.
anthelminticum	Ontwormingsmiddel.
anti-emeticum	Middel tegen misselijkheid en/of braken.
anti-inflammatoir	Ontstekingsremmend.
anti-pyretisch	Koortsremmend.
antidiarrhoïca	Diarreeremmer.
antibiogram	Test waarin bepaald wordt hoe sterk een antibioticum de groei remt van de bacterie.
antiflogisticum	Middel dat de ontsteking tegen gaat.
antigeen	Een antigeen (ook wel antigen) is een (macro)molecuul dat in staat is een reactie van het afweersysteem op te wekken waarbij antistoffen worden aangemaakt. Virussen of bacteriën kunnen op deze manier herkend worden als lichaamsvreemd, en de afweerreactie komt op gang, waardoor hopelijk genezing bereikt zal worden (bron: Wikipedia)
antimycoticum	Middel met een schimmeldodende of schimmelwerende werking.
aortastenose	Vernauwing van de uitstroomopening van de linker hartkamer.
aplastische anemie	Aplastische anemie is een vorm van anemie (bloedarmoede) die gekenmerkt wordt door een tekort aan alle soorten bloedcellen, zowel aan witte en rode bloedcellen als aan bloedplaatjes.
apneu	Tijdelijke onderbreking van de ademhaling.
argyosis	Zilververgiftiging.
aritmie	Onregelmatige hartslag.
arthritis	Gewrichtsontsteking.
aseptisch	Vrij van ziektekiemen.
astma	Chronische ontsteking van de luchtwegen. Door de ontsteking vernauwen de luchtwegen, waardoor ze prikkelbaarder worden.
auriculair	Met betrekking tot het oor.
atopie	Overgevoelige reactie op stoffen in de omgeving of in de lucht.
autosomaal	Ziektes waarvan de oorzakelijke genen op een autosoom gelegen zijn, vertonen geen geslachts-afhankelijk verdelingspatroon. Met andere woorden, het komt voor bij zowel poezen als katers.
AV block	Vertraging of blokkade van de hartprikkel-geleiding via de atrio-ventriculaire knoop gelegen tussen de boezems en de kamers van het hart.
axon	Een axon (van het Griekse woord voor as) is een uitloper van een neuron die elektrische impulsen geleidt. Het zijn de primaire elementen van informatieoverdracht in het zenuwstelsel.
B B B b
bacteriostatisch	De bacterie groei remmend.
BAER test	Brain Stem Auditory Evoked Response. Test om bij (witte) katten te achterhalen of zij volledig horend zijn.
biochemisch	Met betrekking tot de chemische omzetting van stoffen in levende wezens.
biopsie	Medische handeling waarbij een stukje weefsel uit het lichaam verwijderd wordt om onderzocht te worden op eventuele afwijkingen. Een biopsie stelt de onderzoeker vooral in staat om kwaadaardige weefsels te onderscheiden van goedaardige tumoren in soorten van celsamenstelling, structuur, grootte etc.
blaasgruis	Blaasgruis bestaat uit kleine kristallen (struviet) die in de blaas worden gevormd uit ammonium, fosfaat en magnesium.
blepharitis	Ontsteking van een ooglid.
bloeddyscrasie	Bloedbeeldafwijking.
bradycardie	Abnormaal langzaam of onregelmatig hartritme.
bronchopneumonie	Longontsteking.
bronchoscopie	Endoscopie van de longen.
C C C c
calcium	Kalk. Calcium vormt een belangrijk deel van het skelet, maar vervult ook vele andere functies in het lichaam o.a. in het zenuwstelsel en in de bloedstolling. Verandering in de normaalwaarde van de het calcium-gehalte in het bloed kunnen passen in vele uiteenlopende ziektebeelden zoals bijvoor beeld bij nierfalen en de ziekte van Addison. Maar ook kan er verandering optreden na toediening van bepaalde medicijnen (corticosteroiden).
calici virus	Eén van de virussen die niesziekte kunnen veroorzaken.
carcinogeen	Kankerverwekkend.
cardiologisch	Betreffende het hart.
cardiovasculair	Betreffende hart en bloedvaten.
cerebellaire ataxie	Aandoening omschreven als 'trilkitten'.
cerebellaire hypoplasie	Aandoening omschreven als 'trilkitten'.
chlamydiae	Bacterie die niesziekte kan veroorzaken.
chloor	Elektrolyt. Samen met Kalium en Natrium komt Chloor in bepaalde concentraties in het bloed voor Afwijkingen in de waarden kunnen optreden bij langdurige spijsverteringsklachten zoals braken en/of diarree en bij veel drinken en plassen. Bij verlaging van de hoeveelheid zouten in het bloed zal het dier zich erg slap voelen. Deze dienen dan ook snel te worden aangevuld door middel van infuus en/ of een geconcentreerd voer. Afwijkende waarden kunnen ook specifieke aanwijzingen geven voor het bestaan van ziekten van de bijnier.
colitis	Ontsteking van de dikke darm. Colitis wordt meestal veroorzaakt door een verschuiving van het bacterie-evenwicht in de dikke darm ten gevolge van gebruik van antibiotica. Colitis wordt gekenmerkt door lichte tot hevige diarree met bloedverlies gepaard gaand met koorts en buikpijn.
colonscopie	Endoscopie van de darmen.
complicatie	Bijverschijnsel dat een aandoening of ziekte erger maakt
congenitaal	Aangeboren, erfelijk.
conjunctiva	Bindvlies: een slijmvlies dat het oogwit en de binnenste zijde van de oogleden bedekt.
conjunctivaalzak	Stukje rood slijmvlies dat tussen de wimpers van het onderooglid en het oog zit.
conjunctivitis	Bindvliesontsteking.
contactdermatitis	Ontstekingsreactie van de huid veroorzaakt door irriterende stoffen of allergenen.
convulsie	Aanval.
cornea	Hoornvlies (oog).
cornea-epitheel	Buitenste laag van het hoornvlies (oog).
corneale sekwester	Aandoening aan het oog. Het eerste symptoom is een diffuse afzetting van bruin pigment in het hoornvlies. Later vormt zich dan een, meestal blinkende, zwartbruine plek. In de loop van de volgende weken kan er een witte schijn rond de plek komen (oedeem), ook bloedvaten kunnen verschijnen.
corticosteroïden	Hormonen die van nature door de bijnierschors worden aangemaakt. In de geneeskunde worden synthetische corticosteroïden als geneesmiddel gebruikt bij het onderdrukken van allerlei verschillende ontstekingen en allergieën in het lichaam.
cryptorchidie	Het verborgen zijn van één (=monocryptorchidie) of beide teelballen.
cutaan	Op de huid.
Cysteuze Endometrium Hyperplasie (CEH)	Door progesteron wat na elke ovulatie (eisprong) geproduceerd wordt door de ovaria kan het slijmvlies in de baarmoeder gaan verdikken en cysteus worden. Dit kan uiteindelijk in een baarmoederontsteking uitmonden.
cystitis	Blaasontsteking.
cystoscopie	Endoscopie van de blaas via de plasbuis.
D D D d
darminvaginatie	Wanneer een stuk van de darm in het daaropvolgende deel van de darm schuift.
dentaal	Met betrekking op het gebit.
depressie	Neerslachtigheid.
dermatitis	Huidaandoening (eczeem).
diureticum	Plaspil oftewel middel dat de uitscheiding van water door de nieren bevordert. Het gevolg hiervan is een verhoogde productie van urine.
dominant verervend	Eén allel is voldoende om de eigenschap zichtbaar te laten worden.
dopamine	Chemische stof uit het bijniermerg dat de output van het hart, de nierdoorbloeding en de urineproductie in de nieren bevordert, en de borstklierontwikkeling en melkproductie remt.
dwangvoederen	Het tegen de wens van de individu inbrengen van voedsel. Dit kan zijn omdat een dier om medische redenen dringend voedsel nodig heeft. Maar ook om commerciële redenen zoals bij ganzen, die door overmatige voeding vette levers ontwikkelen die als delicatesse worden verwerkt in bijvoorbeeld patés.
E E E e
ecthyma	Bekschurft.
ectropion	Aandoening waarbij het onderste ooglid naar beneden hangt.
elektrolyten	De in het bloed en lichaamsvloeistoffen opgeloste zouten (kalium, natrium, chloride, calcium, magnesium, bicarbonaat, fosfaat) die aldaar in ionen zijn gesplitst.
ELISA	Enzyme Linked Immunosorbent Assay. Test om de aanwezigheid van een virus aan te tonen. Door de binding van specifieke antilichamen aan de virusdeeltjes wordt de uitslag van de test zichtbaar in de vorm van een kleuromslag ten gevolge van een enzymatische reactie.
emetisch effect	Misselijkheid; braken.
endocarditis	Ontsteking van het hartvlies.
endometritis	Ontsteking van de binnenwand van de baarmoeder.
endoscopie	Bij endoscopie wordt via een cameraatje in gekeken in bv de slokdarm, maag, 12-vingerige darm, dikke darm, de neus, de longen en de luchtwegen, de slokdarm en de maag. Tijdens de endoscopie worden kleine hapjes genomen van het slijmvlies (biopten) voor nader onderzoek.
enteritis	Ontsteking van de ingewanden.
entreactie	De reactie van het dier op het 'aanslaan' van de entstof, (waardoor de antistoffen-produktie op gang komt). Deze reactie kan heftiger zijn als het dier 'niet lekker in z'n vel zit' door stress of andere ziekten, of bij een verkeerde dosering of toediening.
entropion	Aandoening aan het oog waarbij een deel van of heel de ooglidrand naar binnen krult.
erytheem	Rode kleurverandering van de huid, ontstaan als gevolg van vaatverwijding.
euphorie	(Euforie). Gevoel van zeer groot welbehagen.
euthanasie	Laten 'inslapen' ofwel het beëindigen van het leven van dier of mens, met als doel een einde te maken aan uitzichtloos en ondraaglijk lijden van de patiënt.
excipiëntia	Hulpstoffen (bv in een medicijn).
exostose	Een benige uitwas van het bot, bedekt met een kraakbeenkap.
expectorantia	Middelen die het ophoesten van slijm en vocht uit de luchtwegen bevorderen of middelen tegen de hoest.
F F F f
Fading Kitten Syndrome	Algemene term voor het overlijden van kitten, spontaan en vrij kort na de bevalling zonder direct aanwijsbare reden. Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van fokken met dieren met conflicterende bloedgroepen.
fagocytose	Vernietiging door een cel van schadelijke bestanddelen die in het levend weefsel zijn binnengedrongen.
Feline Aerosol Chamber	Puffertje voor de kat.
feline fibrosarcoma	Kwaadaardige tumor van het bindweefsel. Wordt ook wel geassocieerd met vaccinaties.
FIV	Feline Immuundeficiëntie Virus. Kattenaids.
foetotoxisch	Schadelijk voor de ongeboren vrucht.
fytotherapeuticum	Geneesmiddel enkel gewonnen uit planten.
G G G g
gastro-intestinaal	Met betrekking tot de maag en de darm.
gastroscopie	Endoscopie van de maag.
geattenueerd	bv als in 'levend geattenueerd virus': verzwakt.
gen	Een gen draagt de informatie voor een specifieke erfelijke eigenschap in een cel en bestaat uit 2 allelen.
glaucoom	Oogdrukverhoging.
glucocorticosteroïden	Hormonen die van nature door de bijnierschors worden aangemaakt en een belangrijke rol spelen bij de reactie op stress en de koolhydraat- eiwit- en vetstofwisseling.
glucose	Suiker. Het bloedsuikergehalte wordt onder andere beïnvloed door het tijdstip van de laatste maaltijd. Wanneer het dier kort voor bloedafname nog gegeten heeft, zullen de waarden hoger zijn dan wanneer een dier nuchter is. Bij verhoging van de glucosewaarde kan er sprake zijn van suikerziekte, maar ook van allerlei andere aandoeningen. Bij een te lage glucosewaarde zal de kat slapte vertonen. Hier zijn vele oorzaken voor bekend, onder andere een periode van vasten, slechte (of nog onderontwikkelde) darm/leverfunctie en bloedvergiftiging.
glycosurie	Glucose in de urine.
H H H h
haematoom	Bloeduitstorting.
haemolyse	Ontbinding van de rode bloedlichaampjes.
hartglycosiden	Middelen die de pompkracht van het hart bevorderen.
hematologisch	Met betrekking tot de leer van het bloed.
hernia	De uitstulping van een orgaan of weefsel uit de lichaamsholte waar het normaliter in ligt.
hernia diafragmatica	Een hernia waarbij een sprake is van een opening ('breuk') in het middenrif.
hyperesthesie	Overgevoeligheid voor onder andere pijn, door een verhoogde prikkelbaarheid van de gevoelszenuwen van het gehele lichaam, of van een enkel lichaamsdeel (tegengestelde van anesthesie).
hyperglykemie	Te hoog gehalte aan bloedsuiker.
hypoadrenocorticisme	(Ziekte van Addison). Onvoldoende werking van de bijnierschors, waardoor onder andere moeheid, diarree, braken, krachteloosheid, vermagering en bloedarmoede ontstaan
hypofyse	Klier aan de onderzijde van de hersenen, die o.a. groeihormoon produceert en de schildklier aanstuurt.
hypoglykemie	Te laag gehalte aan bloedsuiker.
hyperphosphataemia	Een verhoogd gehalte aan fosforverbindingen in het bloed.
I I I i
idiopatisch	Zonder bekende oorzaak.
IE, I.E.	Afkorting van Internationale Eenheid. Dit is een maateenheid voor een hoeveelheid van een stof, gebaseerd op gemeten biologische activiteit (of effect)
IFA test	Indirect Fluorescent Antibody test. Een manier van testen waarmee antilichamen kunnen worden aangetoond.
ileus	Darmafsluiting. Bijvoorbeeld door een vreemd voorwerp, een tumor of een verandering in ligging van de darm (als gevolg van een invaginatie).
incubatietijd	De tijd tussen de besmetting met het virus en de eerste ziekteverschijnselen.
immuunsysteem	Verdedigingssysteem van het lichaam met als doel indringers of veranderde eigen cellen te bestrijden.
in vitro	Kunstmatig kweken van levende weefsels buiten het lichaam.
inflammatoir	Betrekking hebbende op een ontsteking.
inflammatory bowel disease (IBD)	Chronisch ontstoken cellen in maag en/of darmen.
intestinaal	Betreffende de ingewanden.
intra-articulair	Manier van injecteren: de vloeistof wordt in een gewricht ingebracht.
intracardiaal	Manier van injecteren: de vloeistof wordt in het hart ingebracht.
intramusculair (i.m.)	Manier van injecteren: de vloeistof wordt in een spier ingebracht.
intraperitoneaal	In de vrije buikholte.
intranasaal	In de neus inbrengen (neusdruppelen).
intraveneus (i.v.)	Manier van injecteren: de vloeistof wordt in de ader ingebracht.
J J J j

K K K k
kalium	Elektrolyt. Samen met Natrium en Chloor komt Kalium in bepaalde concentraties in het bloed voor. Afwijkingen in de waarden kunnen optreden bij langdurige spijsverteringsklachten zoals braken en/of diarree en bij veel drinken en plassen. Bij verlaging van de hoeveelheid zouten in het bloed zal het dier zich erg slap voelen. Deze dienen dan ook snel te worden aangevuld door middel van infuus en/ of een geconcentreerd voer. Afwijkende waarden kunnen ook specifieke aanwijzingen geven voor het bestaan van ziekten van de bijnier.
katabolisme	Stofwisseling in het lichaam waarbij stoffen worden afgebroken tot kleinere deeltjes, waardoor er energie vrijkomt.
keratitis	Oogbindvliesontsteking.
kreatinine	Kreatinine is een afbraakproduct van de spierstofwisseling. Kreatinine wordt dus gevormd in de spieren en het wordt uitgescheiden door de nieren. Wanneer het kreatininegehalte in het bloed stijgt, zegt dit iets over de nieren die deze stof minder goed kunnen uitscheiden. Het gehalte stijgt echter pas wanneer al 60 % van de nierfunctie verloren is gegaan. De meest voorkomende oorzaken voor verhoogde kreatininewaarde in het bloed: verminderde nierfunctie, uitdroging, zeer getrainde dieren.
L L L l
lactatie	Melkgift.
laryngitis	Strottenhoofd ontsteking.
laryngoscopie	Endoscopie van de mond en keel voor onderzoek van de strottehoofd (larynx) en de stembanden.
laxans	Laxeermiddel: een middel dat via de mond of via de anus kan worden ingegeven om de ontlasting te bevorderen.
LD50	Statistisch vastgestelde enkelvoudige dosis van een stof, waarvan kan worden verwacht dat bij 50% van de dieren die de dosis hebben ontvangen de dood intreedt.
lethargie	Lusteloosheid, apathie.
Limping Syndrome	Stijfheid / verlamming als gevolg van besmetting met het Feline Calicivirus.
lipidosis	Leververvetting.
lipolysis	Afbraak van vetten.
lithiasis	De vorming van blaasstenen.
luxatie	Een luxatie, respectievelijk een subluxatie is een toestand waarbij het normale contact tussen twee gewrichtsuiteinden geheel, respectievelijk gedeeltelijk verloren is gegaan.
lymfocyt	Witte bloedcel in het bloed en de lymfklieren, die antilichamen produceert en cellen immuun maakt.
lymfocytose	Verhoogd aantal lymfocyten in het bloed.
lymfopenie	Verlaagd aantal lymfocyten in het bloed.
M M M m
M
maagtorsie	Kanteling van de maag om de as.
magistrale bereiding	Het bereiden van geneesmiddelen in de apotheek zelf.
mastitis	Uierontsteking.
maternaal	van de moeder
menginfectie	Infectie door meerdere ziektekiemen.
mineralocorticosteroïden	Hormonen die van nature door de bijnierschors worden aangemaakt en die vooral invloed hebben op de water- en zouthuishouding,
mucolyticum	Slijmoplossend middel.
mutageen	Verandert het erfelijk materiaal in het lichaam.
mydriasis	Verwijding van de pupil van het oog.
mydriaticum	Middel om de pupil wijder te maken.
myopathie	Algemene naam voor ziekten van de spieren.
N N N n
narcose	Volledige verdoving waarbij de patiënt buiten bewustzijn is.
natrium	Zout. Samen met Kalium en Chloor komt Natrium in bepaalde concentraties in het bloed voor Afwijkingen in de waarden kunnen optreden bij langdurige spijsverteringsklachten zoals braken en/of diarree en bij veel drinken en plassen. Bij verlaging van de hoeveelheid zouten in het bloed zal het dier zich erg slap voelen. Deze dienen dan ook snel te worden aangevuld door middel van infuus en/ of een geconcentreerd voer. Afwijkende waarden kunnen ook specifieke aanwijzingen geven voor het bestaan van ziekten van de bijnier.
nefrotoxiciteit	Vergiftiging van de nieren.
neonaat	Pasgeborene.
nodulair	Knobbelachtig.
neurotransmitter	Een neurotransmitter is een molecuul dat wordt gebruikt voor de signaaloverdracht tussen zenuwcellen ('neuronen') in het zenuwstelsel.
neutrofilie	Kleurbaar met neutrale kleurstoffen
neutropenie	Tekort aan witte bloedlichaampjes.
O O O o
oedeem	(Waterzucht). Stoornis in de afvoer van lichaamsvocht, dat zich daardoor tussen de cellen ophoopt en zwelling veroorzaakt.
oesofagus	Slokdarm.
oestrus	Periodieke staat van seksuele opwinding bij het vrouwtjesdier van de meeste zoogdiersoort (mensen uitgezonderd), die onmiddellijk voorafgaat aan de eisprong en waarin het vrouwtjesdier het meest ontvankelijk is voor paring.
off-label-use	De term off-label-use (OLU) staat voor ieder gebruik van een (dier)geneesmiddel anders dan bij de registratie is bepaald en in de registratiebeschikking of Samenvatting van Product Kenmerken (SPC) is beschreven. Alhoewel hieronder dus andere doseringen, andere behandeltijden en andere indicaties worden verstaan, betreft OLU met name het gebruik van (dier)geneesmiddelen bij andere dan de geregistreerde diersoorten.
oraal	Via de mond / bek.
osteomyelitis	Ontsteking van het beenmerg, die zich uitbreidt in de botten.
osteopathie	Alternatieve geneeswijze, die gebruik maakt van manuele handelingen.
osteoporose	Botontkalking.
othaematoom	Bloeduitstorting (= haematoom) in de oorschelp. Ook wel bloedoor genoemd.
otitis externa	Ontsteking van de uitwendige gehoorgang.
otitis media	Middenooronsteking.
otodectes cynotis	Oormijt.
otoscopie	Endoscopie van het oor.
ototoxiteit	Beschadiging van het gehoor door een chemische stof.
ovario-hysterectomie	Een operatie waarbij naast de eierstokken ook de baarmoeder wordt verwijderd.
oxytocine	Hormoon dat voorkomt in alle zoogdieren. Het is bekend om zijn functie bij het opwekken van de bevalling en de melkgift.
P P P p
pancreas	Alvleesklier. Zorgt voor de productie en afscheiding van spijsverteringsenzymen, insuline, glucagon en somatostatine.
pancreatitis	Alvleesklierontsteking.
papulae	Kleine oppervlakkige verhevenheden, maximaal 1 tot 2 centimeter groot. De verhevenheid is niet wegdrukbaar en bevat geen vocht. (Meervoud van papula.)
parasympaticolyticum	Middel met werking op het parasympatisch zenuwstelsel.
parasympatisch zenuwstelsel	Deel van het autonome zenuwstelsel dat regulerend en stimulerend werkt op de stofwisseling (speekselklieren, maag, galblaas, darmen) en de uitscheiding (nieren en blaas). Het remt gedeeltelijk de activiteit van het andere deel van het autonome zenuwstelsel (sympatisch zenuwstelsel). Bron: dokterdokter.nl
parenterale toediening	Toediening anders dan oraal, bijv. subcutaan, intramusculair of intraveneus.
pathogenese	Het meestal stapsgewijze ontstaan of ontwikkelen van een aandoening.
periodontaal	Rond de tanden.
periodontitis	Ontsteking van de weefsels die de tanden op hun plaats houden.
periost	Beenvlies.
peritonitis	Buikvliesontsteking.
perivasculair	Rondom de vaten.
persisterend	Aanhoudend.
plasma	Het bloed zonder de bloedcellen.
pleura	Longslijmvliezen
pneumonie	Pleuritis. Een pneumonie staat voor ontsteking van het werkzame longparenchym (parenchym is het werkzame weefsel).
polydipsie	Verhoogde behoefte aan water.
polyphagie, polyfagie	Vraatzucht.
polyurie	Vermeerderde urinelozing.
porcien	Van het varken.
post oestrum	Na de eisprong.
post partum	Na de bevalling.
pre-medicatie	'Roesje' alvorens de narcose of het euthanasiemiddel wordt toegediend.
probiotica	Lichaamseigen bacteriën die helpen de darmflora gezond te houden of te maken. Wanneer een darmflora gezond is is de weerstand van de darmen hoger en zijn deze minder gevoelig voor ziekmakende bacteriën. Probiotica verdringen ziekmakende bacteriën, neutraliseren giftige stoffen, en verbeteren de spijsvertering. Daarnaast stimuleren zij de weerstand.
profylaxe	Preventief middel.
progesteron	Een vrouwelijk geslachtshormoon dat door het corpus luteum (gele lichaam in de eierstok) in de tweede fase (luteale fase) van de menstruatiecyclus en in grotere hoeveelheden tijdens de zwangerschap door de placenta wordt geproduceerd.
prolactine	Hormoon om eicellen tot ontwikkeling te laten komen, borstklierweefsel te ontwikkelen en de melkproductie na de geboorte op gang te brengen.
prostaglandine	Hormoon dat werkt op lokaal niveau in het reguleren van ontsteking, verwijding en vernauwing van bloedvaten (vasodilatatie en vasoconstrictie), pijn en koorts. Voorts beschermen ze de maagwand tegen de zure maaginhoud.
pruritus	Jeuk zonder waarneembare huidafwijking.
pseudomonas aeruginosa	Een aerobe gramnegatieve bacterie die berucht is bij de wondinfectie van brandwonden. Ook is het beschreven als een mycoparasiet (parasiet op schimmels). Deze bacterie is berucht in ziekenhuizen.
puffertje	Feline Aerosol Chamber. Hulpmiddel om verlichtende medicijnen in te laten ademen bij katten met astma of bronchitis.
purulent	Waarbij etter/pus wordt gevormd.
pyelonephritis	Ontsteking van nier en nierbekken.
pyodermie	Etterige bacteriële infectie van de huid.
pyometra	Baarmoederontsteking.
Q Q Q q
quinolonen	Groep van synthetische antibacteriële middelen, waaronder cinoxacine, ciprofloxacine, nalidixinezuur, norfloxacine en ofloxacine vallen.

R R R r
radiologie	Radiologie is het medisch specialisme dat zich bezig houdt met het opzoeken van de aard en de plaats van een ziekte, letsel of aandoening door middel van stralen of golven. De meest gebruikte stralen zijn de röntgenstralen of X-stralen (röntgenfoto's, CT-scan), maar tegenwoordig wordt ook meer en meer gebruik gemaakt van geluidsgolven (echografie) en magnetische velden (NMR,MR of MRI (-scan))
recessief verervend	Twee allelen zijn nodig om de betreffende eigenschap zichtbaar te maken, 1 van de vader plus 1 van de moeder.
recidiveren	Heroptreden van verschijnselen, activiteiten, ziekten enz.
rectoscopie	Endoscopie van de darmen.
regeneratie	Herstel.
respiratoir	Betreffende de luchtwegen.
reticuloperitonitis traumatica	Traumatische gastritis.
reversibel	Omkeerbaar (herstellend naar de voorafgaande toestand).
rhinitis	Ontsteking van het neusslijmvlies.
rhinoscopie	Endoscopie van neusgaten en voorhoofdsholte.
rhinotracheïtis virus	Een herpesvirus dat niesziekte kan veroorzaken.
S S S s
septicaemie	Bloedvergiftiging.
schrompelnier	Nierprobleem. Door bindweefselvorming trekt de nier samen.
secretie	Afscheiding door een cel of orgaan van stoffen die een functie hebben in het buitenmilieu.
sedatie	Minimale verdoving, bijvoorbeeld bij scheren, foto's nemen, of bij dieren niet om welke reden dan ook niet makkelijk te hanteren zijn.
sensibilisatie	Vorming van antistoffen tegen een lichaamsvreemde stof, zoals een bacterie, na een eerste contact hiermee.
serotonine	Stof die voor diverse functies in het lichaam verantwoordelijk is zoals spierspanning, eetlust, slaap, geheugen, stemming. Serotonine zorgt ook voor de overdracht van signalen tussen de hersencellen, het behoort dan ook tot de zogenaamde neurotransmitters.
sfincter-insufficiëntie	Ontoereikende werking van een sluitspier.
slickerborstel	Borstel om loszittende haren te verwijderen, met name bij (half)langharige rassen.
spenen	De overgang van de vloeibare (moeder)melk naar vaste voeding.
spieratrofie	Het dunner en kleiner worden van spieren.
solvens	Oplossend geneesmiddel
Somogyi-effect	Een plotselinge sterke stijging van de bloedglucosewaarde nadat deze 's nachts te laag is geweest (hypoglykemie). De stijging ontstaat doordat er stresshormonen vrijkomen.
sonde	Buisje waarmee vocht uit het lichaam wordt afgevoerd of erin gebracht.Bijvoorbeeld sonde als in sondevoeding: een ca. 50 cm. lang en 1,5 of 2,1 mm. dun doorzichtig slangetje waarmee moedermelk-vervangende preparaten direct in het maagje van het kitten gebracht kunnen worden.
SPC	Summary of Product Characteristics. Samenvatting van de productinformatie en een voorloper van de bijsluiter. Het verschil met een bijsluiter is dat in de SPC vakjargon wordt gebruikt en dat voor de bijsluiter de leesbaarheid is aangepast in patient-vriendelijke bewoordingen.
steroïde	Een organische verbinding waartoe o.a. vitamine D, galzuur en geslachtshormonen behoren.
stomatitis	Tandvleesontsteking.
struviet	Blaasgruis.
subcutaan (s.c.)	Manier van injecteren: de vloeistof wordt in het onderhuidse vetweefsel gebracht. Er wordt gebruik gemaakt van een korte naald die geplaatst wordt in een plooi in de huid die met de vingers wordt gemaakt.
suspensie	Vloeistof waarin een andere stof in zeer kleine deeltjes verdeeld zweeft.
sympathicomimeticum	Middel met opwekkende werking van het autonoom zenuwstelsel.
symptoom	Ziekteverschijnsel dat enige betekenis heeft voor de herkenning van een ziekte.
Syndroom van Waardenburg	Aangeboren afwijking die wordt gekenmerkt door gehoorsverlies en veranderingen in huid- en haarpigment (denk hierbij bv aan witte katten waarbij dit syndroom nogal eens voor komt).
synovia	Gewrichtsvloeistof.
T T T t
tachycardie	Hartritmestoornis.
taptemelk	Afgeroomde melk.
teratogeen	Vermogen tot beschadiging of misvorming (teros = monster) van de ongeboren vrucht (= embryo = foetus) tijdens de zwangerschap. Teratogene bijwerkingen van medicijnen kunnen tijdens de zwangerschap leiden tot: - abortus (= miskraam) - misvormingen van de vrucht - voortijdige en/of moeilijke bevalling - lichamelijke en geestelijke ontwikkelingsstoornissen na de geboorte.
theophylline	Een geneesmiddel bij bepaalde longziekten.
tonsillitis	Amandelontsteking.
tracheoscopie	Endoscopie van mond, keel en luchtpijp.
transponder	Identificatiechip voor huisdieren.
trombocytose	Verhoogd aantal bloedplaatjes.
U U U u
ulcer	Zweer.
uremie	Bloedvergiftiging als gevolg van een verhoogd ureum-gehalte van het bloed. Mogelijke oorzaak is o.a. een verminderde nierfunctie.
urethra	Plasbuis, urineleider.
urethraal	Met betrekking op de urineleider(s)
ureum	Ureum is een afbraakproduct van de eiwitstofwisseling. Het wordt gevormd in de lever en grotendeels uitgescheiden door de nieren. De bepaling van het ureumgehalte in het bloed geeft informatie over de nierfunctie, eiwitstofwisseling en/ of eventuele uitdroging van het lichaam. Een te hoge reumwaarde in het bloed is afwijkend. De meest voorkomende oorzaken voor deze afwijking zijn: verminderde nierfunctie, uitdroging, koorts, een hoog eiwit gehalte in de voeding.
urogenitaal	Met betrekking tot de urinewegen en de geslachtsorganen.
urolithiasis	Vorming en/of aanwezigheid van nier- of blaasstenen (urolieten) in de urinewegen (zie ook struviet).
urticaria	Medische naam voor netelroos of galbulten. Een zich in korte tijd ontwikkelende, vaak heftig jeukende uitslag van de huid, die begint met rode vlekjes en daarna in verdikte bleke plekken kan overgaan. De huidafwijkingen kunnen al of niet samenvloeien tot grotere vlakke plakkaten.
uterus	Baarmoeder.
uveitis	Irisontsteking.
V V V v
vaccinatiesarcoom	Een kwaadaardig gezwel, ontstaan op de plek van en door vaccinatie.
vaginitis	Ontsteking van de vagina.
vroegcastratie	Castratie op een leeftijd tussen de 8 en 16 weken.
W W W w

X X X x

Y Y Y y

Z Z Z z

Dit glossarium is ontwikkeld ten behoeve van diergeneesmiddelen.info en gezondheid.noorseboskatten.net © 2011 - 2014 Moeshoek producties

aantal bezoekers:

Bekijk de statistieken